Officieel toezicht
Elke EU-lidstaat heeft een bevoegde autoriteit die verantwoordelijk is voor toezicht op de vleesproductie. Het Voedsel- en Veterinair Bureau van de EU voert regelmatig audits uit om te controleren of de autoriteiten zich aan de EU-normen houden.
In ons land is de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) de bevoegde autoriteit. De NVWA houdt streng toezicht op de vleesproducerende bedrijven in de hele productieketen. In slachthuizen is altijd een NVWA-dierenarts aanwezig, die het terrein goedkeurt voordat de slacht begint en toezicht houdt tot het einde van de dag. Slachterijen mogen niet slachten zonder de aanwezigheid van de NVWA.
Vleesinspecteurs, in dienst van de slachthuizen maar werkend onder NVWA-toezicht, inspecteren de karkassen. Verder worden verwerkers (bijv. uitsnijderijen) regelmatig geauditeerd door de NVWA, met een hogere frequentie voor bedrijven die niet aan de wetgeving voldoen.
HACCP-protocol
Alle vleesproducerende bedrijven moeten werken volgens de HACCP-principes (Hazard Analysis Critical Control Points). De NVWA controleert jaarlijks of bedrijven een voldoende HACCP-plan hebben en naleven. Bedrijven kunnen specifieke hygiëneprotocollen opnemen om hun productieprocessen veiliger te maken. Door deze processen te beoordelen, worden risicopunten geïdentificeerd. Deze risicopunten en de bijbehorende maatregelen om risico’s te beperken, worden vastgelegd in het HACCP-protocol van de vleesproducerende instelling.
Import
De NVWA is ook verantwoordelijk voor toezicht op de import en export van dierlijke producten. De EU keurt derde landen goed voor import naar de EU. Producten moeten voldoen aan de EU-wetgeving en vergezeld zijn van een diergezondheidscertificaat. Bij aankomst aan de grens controleert de NVWA, samen met de douane, de documentatie en waar nodig de producten voordat deze ingevoerd mogen worden.
Export
Voor export vragen bedrijven een diergezondheidscertificaat aan via het online exportsysteem van de NVWA. De NVWA controleert of de producten aan de eisen voldoen en stempelt het certificaat af.
Binnen de EU kunnen producten vrij bewegen tussen lidstaten, tenzij er een uitbraak van aangifteplichtige ziekten is. Verplaatsing van levende dieren wordt altijd aangemeld in het Europese traceersysteem en vergezeld van gezondheidscertificaten om ziekteverspreiding te voorkomen en herkomst te traceren.